Doğum Sonu Erken Dönemde Babaların Deneyimleri, Duyguları, Düşünceleri, İhtiyaçları ve Beklentileri: Kalitatif Bir Çalışma Örneği
Loading...
Date
2021-10
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Amaç: Modern toplumlarda, babaların zihinsel ve duygusal değişimleri ve yaşadığı sorunlar bazen ihmal edilir ve tüm
ilgi anne ve bebeğine odaklanır. Oysa gebelik, doğum ve ebeveynlik babalar için de fiziksel, sosyal, duygusal ve psikolojik
birçok değişikliğe sebep olur. Ebevenliğe geçiş sadece anneler için değil babalar için de karmaşık ve zorlu olabilecek bir
durumdur. Yapılan bir çalışmada erkekleri hayatları boyunca hem kişisel hem de kişiler arası en çok zorlayan dönemin
babalık rolünü üstlendikleri dönem olarak belirlenmiştir. Bu sebeple bu araştırma babaların babalık rolüne geçişlerinde
deneyimlerini, isteklerini, beklentilerini, eğitim ve destek almak istedikleri konuları belirlemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden heuristik yaklaşım deseni kullanıldı. Bu araştırmanın verileri,
babaların bebeklerini 6 haftalık rutin takip için getirdikleri sırada Türkiye’nin doğusundaki bir aile sağlığı merkezinde
1 Ocak-15 Mart 2020 tarihleri arasında yüz yüze görüşme yöntemiyle toplandı. Araştırmacılar tarafından babaların
duygularının, düşüncelerinin, sağlık çalışanlarından beklentilerinin, eğitim ve destek almak istedikleri konuların
belirlenmesine yönelik açık uçlu ve yarı yapılandırılmış sorular hazırlandı. Bu sorular şu şekildedir; Doğum sonu
dönemde baba olmayı nasıl tanımlarsınız? Doğum sonu dönemde babalık rolüne geçişte sizi zorlayan şeyler nelerdir?
Doğum sonu dönemde babalar ne ister? Bu araştırmada 13 katılımcı ile verilerin tekrar ettiği belirlendi ve 13 katılımcı ile
araştırmanın veri toplama süreci sonlandı. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanıldı.
Bulgular: Doğum sonu dönemde babaların babalık rolü ile ilgili düşünceleri, istekleri, ihtiyaçları, beklentileri ile ilgili
dört tema belirlendi. Bu temalar; “baba olmanın anlamı”, “mücadele”, “sevgiyi güçlendirme” ve “babalar ne ister?”
şeklindedir. Babalar, engellerle dolu bir yolda yolculuk yapmayı genel olarak sosyal yaşamın kısıtlanması, fedakârlık,
kendine vakit ayıramamak, uykusuzluk/yorgunluk, korku, endişe, çaresizlik, stres, psikolojik olarak etkilenmek ve sosyal
desteğe ihtiyaç duymak şeklinde ifade ettiler. Babalar, eşleriyle olan ilişkilerinin olumlu yönde gelişiminin duyguları
paylaşarak, eşini destekleyerek ve cesaretlendirerek, empati ve dayanışma yaparak mümkün olacağını ifade ettiler.
Çalışmamıza katılan babaların beklentileri şu şekildedir; maddi destek almak, yeterli eğitim almak, kendine zaman
ayırmak, eşi ile baş başa vakit geçirmek, yeterince dinlenmek/rahatlamak.
Sonuç: Çalışmaya katılan babalar birçok zorlukla karşılaştıklarını, babaları en çok zorlayan durumların başında maddi
imkan yetersizliği, işsizlik ve parasızlık olduğu görüldü. Ayrıca babalar sağlık çalışanlarından yeterince eğitim ve destek
alamadıklarını belirttiler. Özellikle hemşirelerin ve ebelerin babalara yönelik bilgilendirici eğitim programları hazırlamalarının
gerekliliği ortaya çıktı. Doğumdan sonra aileler taburcu olmadan önce babalara da kısa ve öz bilgilendirmeler yapılarak
broşür ve kitapçıklar verilmelidir. Ülkemizdeki babalık rolünün sosyal damgalanmalar olmadan devam ettirilebilmesi
için kamu spotları oluşturularak babanın bebek bakımındaki ve anneye destek olmadaki rolü televizyonlarda sürekli
izlettirilmelidir.