Psikolojide Lacanyen söylem analizi yaklaşımı: Madde bağımlılığı ve yasa ilişkisinin terapi sürecinde incelenmesi örneği
Loading...
Date
2019-02-19
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
AYNA Klinik Psikoloji Dergisi
Abstract
Günümüzde bağımlılık oranlarında ve türlerinde yüksek oranda artış görülmektedir.
Bu artışla eş zamanlı olarak bağımlılığın önlenmesine yönelik kurumsal ve yasal
birçok düzenleme ortaya çıkmıştır. Ancak diğer yandan toplumsal söylemde, Özne’nin
keyif verici maddelere ulaşmayı hak ettiğine dair birçok ifade ortaya çıkmaktadır. Bu
çalışmada, madde bağımlılığı ile yasa ilişkisinin bir terapi sürecinde tarihi, kültürel ve
güncel değerlendirmeler ışığında söylemsel temelde incelenmesi amaçlanmıştır. Bu
amaçla, madde bağımlılığını önleme merkezine yasal düzenlemeler sonucu
gönderilmiş bağımlı kişiyle yürütülmüş bir terapi süreci analiz edilmiştir. Analiz
Parker ve ekibinin Lacan’ın teorisinden ortaya koyduğu eleştirel söylemsel yaklaşımın
ışığında ortaya çıkan Lacanyen Söylem Analizi metodolojisine dayandırılmıştır. Buna
göre analizde, klasik söylem analizindeki sözlerin benzerlik ve farklılığından öte;
sözdeki karşıtlık, yokluk, anlamın düştüğü/bozulduğu an ve Özne’nin Başka ile
ilişkilenirken konumlandığı yere odaklanılmıştır. Sonuçlara göre, kişinin kendi
talebinin olmadığı ve güvenin yok olduğu koşullarda yürütülen görüşmelerde terapist
ve kişi arasındaki güç ve otorite pozisyonlarının önemli ölçüde etkilendiği
görülmüştür. Diğer yandan, maddenin kendisinin ne olduğunun yerine, onun
ilişkideki yerinin önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Madde kullanıp kullanmama
konusunda şüphenin zevk nesnesi halini aldığı durumlarda, terapistin bu şüphe
üzerinden kişi ile ilişkilenmek yerine, bunun analizinin sürmesine aracılık etmesi
önemli görülmüştür. Son kısımda madde bağımlılığı konusunda klinik uygulamaya
yönelik değerlendirmeler toplumsal söylem ışığında verilmiştir.
Description
Keywords
bağımlılık, Lacanyen söylem analizi, söylem, dile dönüş hareketi
Citation
Baltacı, S. ve Gençöz, F. (2019). Psikolojide Lacanyen söylem analizi yaklaşımı: Madde bağımlılığı ve yasa ilişkisinin terapi sürecinde incelenmesi örneği. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 6(1), 38-62