İslami İlimler Fakültesi

Permanent URI for this collection

Now showing 1 - 1 of 1

Erken Dönem Şîa'da Rivâyetlerin Takıyyeye Hamledilmesi Üzerine Bir İnceleme
(Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2021) Oktan, Yusuf
İmâmiyye Şîa’sında imâmların masum kabul edilmesi onların söz ve fiillerinin şerʻi bir değer kazanmasına sebep olmuştur. Bu bağlamda teşekkül eden Şiî hadîs ve fıkıh kitapları özellikle imâmların uygulamalarına ve beyanlarına dayanmaktadır. Sonraki dönemlere intikal eden ve imâmların beyanlarını barındıran kaynaklarda müteârız rivâyetlerin görülmesi bunların arasında teâruzu giderme uygulamasını gündeme getirmiştir. Tearuzu giderme uygulamalarından birisi de takıyyedir. Nitekim imâmlar kendi dönemlerinde birtakım sebeplerden dolayı takıyye yapmak zorunda kaldıkları nakledilmiştir. Bu durumdaki rivâyetlerin müteârız olduğu bu yüzden takıyyenin rivâyetlerde görülen ihtilafı giderme yöntemlerinden biri olduğu iddia edilmiştir. Rivâyetleri takıyyeye hamletme uygulaması aslından mütekaddim Şiî ulemâ arasında nadir bir uygulamadır. Ancak hicrî 5. asıra gelindiğinde ise Tûsî’nin (ö. 460/1067) bu uygulamaya sıklıkla başvurduğu görülmektedir. Bu makalede erken dönem Şîa’da rivâyetlerin takıyyeye hamledilme uygulamasının genel seyri ele alınarak Tûsî tarafından takıyyeye hamledilen bazı rivâyetlere mütekaddimûn Şiî ulemanın yaklaşımı ortaya konmaya çalışılacaktır.