İslami İlimler Fakültesi

Permanent URI for this collection

http://dspace.yalova.edu.tr/handle/1/18

Browse

Now showing 1 - 20 of 75

Abu Hanifa
(ABC-Clio, 2017) Çakmak, Selma
Abu Youssef
(ABC-Clio, 2017) Çakmak, Selma
Ailemizle 52 Derste Örnek Şahsiyetler
(ENSAR, 2021) meydan, ahmet
AN ISLAMIC PERSPECTIVE ON THE CONCEPTS OF INTERACTION AMONG MULTICULTURAL SOCIETY
(Journal of 'Aqidah & Islamic Thought (AFKAR), 2021-12-31) Sallam, Abdulnaser; Sallam, Abdulnaser
Interaction is an important and necessary action that everyone needs in life. Every human being dependsonone another to fulfill their necessary needs. Islam has emphasized interaction through the many revealed verses in the Qur’ān as well as the sunnahof Prophet Muhammad (PBUH). In order to build a positive relationship, many concepts of interaction have been introduced by Islamic scholars specifically as guidance for Muslims that are also universally applicable to the whole nation regardless of different religions and ethnicities. The success in the implementation of these concepts can be proven from the rulings of Prophet Muhammad (PBUH) in Medina. The Constitution of Medina is a great guideline in building a solid united multicultural society. This articleaims to explain more on the concepts of interaction according to the Islamic perspective. It also expoundson how this concept significantly impacts creating a peaceful co-existence among multicultural society especially in Malaysia as a multi-adherent society based on tasāmuh, mahabbah, and taʻāmulthat underlying the concept of fiqh al-taʻāyush.
Arap Belâgatında Lâzım-ı Fâide-i Haber Kavramı ve Müfessirlerin Bu İfadelere Dair Görüşleri
(Yalova İslâm Araştırmaları Dergisi, 2021-06) Gezek, Ahmet
Arap belâgatında cümle, haber ve inşâ olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Haber cümlesinin iki asli gayesi olup bu iki asli gayeden fâide-i haber, muhataba bilmediği bir haberi iletmek demektir. Lâzım-ı fâide ise; muhataba bildiği bir haberi iletmektir. Bu tür haberlerde mütekellim / sözü söyleyen kimse, muhataba ilettiği haberi bildiğini gösterir ve lâzım-ı fâide olan cümleler muhataba bilgi açısından fayda sağlamaz. Bu çalışmada; lâzım’ı fâide cümlelerinin ne olduğu incelenmiş, Kur’ân-ı Kerîm’de müfessirlerin “lâzım-ı fâide vardır” dedikleri ayetlerden örnekler verilmiş ve Kur’ân-ı Kerîm’de lâzım-ı fâideyi anımsatan bazı cümlelere dair müfessirlerin görüşleri incelenmiştir. Bazen bir müfessirin “şu ifadede lâzım-ı fâide vardır” dediği bir ayete diğer bir müfessir o cümlede farklı bir gayenin var olduğunu söylemiştir.
Buhârî’nin Kaynakları ve Fuad Sezgin – Ali Albayrak
(Hadis ve Siyer Araştırmaları Dergisi, 2020) Yamanus, Ayşe Nur
Dilin Kesinliği Problemini Hanefî Fıkıh Usûlüne Taşıyan Âlim: Sadrüşşerîa
(İslam Araştırmaları Dergisi, 2021-09-28)
The problem of the certainty of language, which has come to the fore in different ways in the histo- ry of Islamic thought and fiqh, was systematized for the first time by Fakhr Al-Dîn al-Râzî and the issue was examined within the framework he dealt with. Al-Râzî's claim regarding the language is far from certainty crit- icized by different thinkers such as Karâfî, Ibn Taymiyya, and Ibn Qayyim found himself in the work of Sadr al- Sharia, et-Tawdîh, one of the leading figures of the Hanafi fiqh and usul al-fiqh method since it would damage the trust in sharia. Classifying his work according to a certain arrangement, Sadr al-Sharia felt the need to raise this claim as a problem, although he did not associate the problem of the certainty of language with other pro- cedural issues and thus became the first scholar to include the problem of the certainty of the language in the Hanafi fiqh methodology. It is noteworthy that Sadr al-Sharia finds this issue worth discussing with a special bet in his work. As a matter of fact, the problem of the certainty of the language and why Sadr al-Sharia felt the need to deal with this issue were brought to the agenda in the commentary and annotations of al-Tawdih, which was a work that guided the Hanafi usul al-fiqh works after him. The fact that the problem of the certain- ty of the language, which is a matter mostly related to the theological method, takes place in the fiqh method- ology is based on the connection between kalam and usul al-fiqh. Sadr al-Sharia also pioneered the discussion of theological issues in Hanafi usul al-fiqh by bringing this issue to the agenda in his work, which he wrote with the mamzuc method (the tariqah al-cam‘) and he used the language of logic skillfully. In addition, although he does not mention it in al-Tavdîh, he demonstrates an understanding of certainty consistent with his discourse on the certainty of language in his work named Ta‘dîlü'l-ulûm, which increases the importance of Sadr al- Sharia in the debate on the certainty of language. It is determined that the views and evaluations of Taftazani, who had an important place in the Ottoman scientific community, were also influential in the approaches of the scholars who dealt with the problem of the certainty of the language after the Sadr al-Sharia. Additionally in this study, it is claimed that the approach of Sadr al-Sharia, who is a competent scholar in many fields of kalam, astronomy, logic and so on, to the problem of the certainty of language is consistent with the under- standing of certainty.
Ebü’l-Kâsım Abdurrahman es-Sakalî (öl. 380/990 [?]) ve Tasavvuf Tarihindeki Yeri
(Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2021-03-30) Başer, Hacı Bayram
Bu makalede erken dönem Kuzey Afrika muhitinde yaşayan ve tasavvufun önemli simalarından Sehl b. Abdullah et-Tüsterî’nin bir takipçisi sayılabilecek Ebü’l-Kâsım Abdurrahman es-Sakalî’nin biyografisini ortaya konulmaktadır. Bu çerçevede öncelikle Sicilyalı olan bu ismin nisbesinin okunuşu konusundaki belirsizlikleri ele alınmış ve nisbenin Sakalî, Sakallî ve Sıkıllî şeklinde üç türde okunuşunun mümkün olabileceği; fakat içlerinden tercihe şayan olanın ilki olduğunu öne sürülmüştür. Devamında Sakalî’nin tahsil hayatı, ders aldığı hocaları ve seyahatleri ile bu süreçte görüştüğü sûfîler ve âlimler söz konusu edilmiş, konu hem tasavvuf kaynaklarından hem de Mâlikî tabakât literatüründen hareketle ele alınmıştır.
Epidemics in the History of İslam and Prophetıc Method in Combatıng Epidemics
(PENGAJIAN ISLAM DAN CABARAN PANDEMIK COVID 19, 2021) Oktan, Yusuf
According to some linguists, the word taʻûn ( ),طاعونwhich derives from the root taʻn ( ),طعنwhich means to injure, condemn, is the name given to all diseases with contagious features. Taun (Plague) disease, which has a common feature, is also called plague because it spreads to the air and therefore weakens the body by spreading to people (İbn Manzûr, 1414). There is also the use of plague instead of taʻûn. According to this view, taʻûn is a type of plague. Ibn Sînâ (d. 428/1037) said that the plague emerged due to the deterioration of the substance in the air, which is the substance of the spirit. According to Ibn Qayyim al-Cevziyya (d. 751/1350), if taun multiplies and spreads, it is expressed as plague. According to him, there is a general relationship between plague and taun. Accordingly, every plague is a plague, but not every plague is a plague. Tumors, wounds and swellings seen in the body are the effect of taun (el-Javziyyah, 1990). Ibn Hajar (d. 852/1449) explains the reason for separating taun from the plague as the attack of the demon who is in taun but is not in the plague (İbn Hajer, 1379). Those who distinguish between the plague and the plague are probably based on the narration of Abu Musa al-Ashari (d. 42/662-63) from Prophet Muhammed (Pbuh). According to this narration, the Prophet said: "The destruction of my ummah will be with ta'n and taun!" Some of them asked, "We understood what taʻn (injury) is. But what do you call taun, O Messenger of Allah?" the Prophet replied their question: "Your enemies are a disease caused by the prodding of demons and earning you the reward of martyrdom." (alHanbal, 32/293). In another narration quoted by al-Bukhari, James said that taun could not enter al-Madina. (al-Bukhârî, 5/2165). Many epidemics like al-ʻAmavâs epidemic (18/693), al-Jârif epidemic (69/688), al-Fatayât (al-Ashrâf) epidemic (87/705), Müslim b. Qutayba epidemic (131/748) and various epidemics in the Abbasid and Mamlûk period have been seen throughout the history of Islam. The article will examine these prominent epidemics and will refer to the methods used in them. Thus, the prophetic methods used in epidemics will be explained.
Erken Dönem Hadis Münekkitlerinden Ebû İshâk el-Cûzecânî’nin Nâsıbîlikle İtham Edilmesinin Tenkidi
(Trabzon İlahiyat Dergisi, 2021) Oktan, Yusuf
Hz. Peygamber’in vefatından sonra görülen siyasî ve mezhebî olaylar İslam tarihinde muhtelif düşünce ve fırkaların oluşumuna neden olmuştur. Bidʻat görüşlerin yayılması hadis ilminde isnadın sorulmasına ve böylece cerh ve taʻdîl ilminin gelişimine sebep olmuştur. Ricâl ilminde önemli bir yeri olan ve râviler hakkındaki sözleriyle istidlâl yapılan Ebû İshâk İbrâhim b. Yakûb Cûzecânî (ö. 259/821) de başta Ahvâlü’r-ricâl adlı eseri olmak üzere diğer muhtelif telifleriyle bu ilme katkılarda bulunmuştur. Önemli muhaddislerden hadis okuyan ve dönemin önde gelen muhaddislerinin de hocası olan Cûzecânî, Ahmed b. Hanbel’in de hürmet ve muhabbetini kesbetmiştir. Ancak hicrî 4. asırda Hz. Ali muhalifli- ğiyle anılmış, sonrasında ise zamanla Harûrî, Hureyzî gibi Nâsıbî fırkalara nispet edilmiş- tir. Böylece Cûzecânî’nin müteşeyyiʻ ve Şiîliğin yaygın görüldüğü Kûfeli râvilere yönelik tenkitleri, münekkitle mecrûh arasında itikâdî husumet bulunması hasebiyle itibardan düşürülmüştür. Özellikle 4. asır müellifleri tarafından Cûzecânî’ye yönelik Hz. Ali merkezli hafif ithamlar sonraki dönemlerde ağır tenkitlere dönüşerek birçok müellif tarafından kullanılmıştır. Buna göre makale, Cûzecânî’nin Hz. Ali karşıtı bir Nâsıbî olduğu, müteşeyyiʻ ve Kûfeli râvilere karşı mezhebî temayülünden dolayı insaflı davranmadığı yönündeki iddiaları tenkit etmeyi hedeflemektedir.
Erken Dönem İmâmiyye Şîası’nda Gaybetin Temelleri, Toplum ve Rivayetlerdeki Yansımaları
(Hadith Journal, 2021) Oktan, Yusuf
Toplumda lidere yönelik gösterilen sevgi, muhabbet ve bağlılık, onun müntesipleri tarafından kurtarıcı olduğu düşüncesine sebep olabilmektedir. Liderin ölümüyle bu durumu kabullenemeyen müntesipler; onun ölmediğini, geri döneceğini ve onlara vaadedilen adalet, huzur ve refahı getireceğine inanabilmektedirler. Bununla beraber liderin ölümünden sonra onun gaybete girdiği iddiası öne çıkan inançlar arasındadır. Kökeni İslam öncesi muhtelif din ve inançlarda görülen gaybet nazariyesi, İslam dairesinde birçok Şiî fırkada görülmüş, en önemli şeklini ise halen günümüzde akidelerinin önemli bir parçasını oluşturan İmamiyye Şîası’nda almıştır. Mehdî addedilen Muhammed b. Hasan’ın, 260/874 yılında öncelikle sefirlerin bulunduğu ve müntesipleriyle onlar vesilesiyle iletişim halinde olduğu gaybet-i suğrâ’ya girdiği ileri sürülmüştür. 329/941 tarihinde son sefirin ölümüyle Allah’ın murâd ettiği bir vakitte ortaya çıkmak üzere gaybet-i kübrâya girdiği iddia edilmiştir. Erken dönemde imamın ortaya çıkmasını bekleyen müntesipler, zaman ilerledikçe ve özellikle sürenin ortalama insan ömrünü geçmesi üzerine gaybet inancında şüpheye düşmüşlerdir. Gaybet konulu kitaplar telif eden Şiî ulema, böylelikle, Şiî toplumu içinde bulundukları sıkıntıdan kurtarmayı hedeflemişlerdir. Bu süreçte imamın ömrü, gaybetteki durumu, gaybetin süresi, iki gaybet nazariyesi gibi sorular sorulmuş, bunlara cevaben muhtelif rivayetler nakledilmiştir. Buna göre makale, gaybet inancı etrafında ortaya sürülen nazariyeleri, gaybetin kökeni başta olmak üzere incelemeyi ve mezkûr konunun, gaybetin ilk dönemlerinde Şiî literatürdeki seyrini ele almayı hedeflemektedir.
Erken Dönem Şîa'da Rivâyetlerin Takıyyeye Hamledilmesi Üzerine Bir İnceleme
(Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2021) Oktan, Yusuf
İmâmiyye Şîa’sında imâmların masum kabul edilmesi onların söz ve fiillerinin şerʻi bir değer kazanmasına sebep olmuştur. Bu bağlamda teşekkül eden Şiî hadîs ve fıkıh kitapları özellikle imâmların uygulamalarına ve beyanlarına dayanmaktadır. Sonraki dönemlere intikal eden ve imâmların beyanlarını barındıran kaynaklarda müteârız rivâyetlerin görülmesi bunların arasında teâruzu giderme uygulamasını gündeme getirmiştir. Tearuzu giderme uygulamalarından birisi de takıyyedir. Nitekim imâmlar kendi dönemlerinde birtakım sebeplerden dolayı takıyye yapmak zorunda kaldıkları nakledilmiştir. Bu durumdaki rivâyetlerin müteârız olduğu bu yüzden takıyyenin rivâyetlerde görülen ihtilafı giderme yöntemlerinden biri olduğu iddia edilmiştir. Rivâyetleri takıyyeye hamletme uygulaması aslından mütekaddim Şiî ulemâ arasında nadir bir uygulamadır. Ancak hicrî 5. asıra gelindiğinde ise Tûsî’nin (ö. 460/1067) bu uygulamaya sıklıkla başvurduğu görülmektedir. Bu makalede erken dönem Şîa’da rivâyetlerin takıyyeye hamledilme uygulamasının genel seyri ele alınarak Tûsî tarafından takıyyeye hamledilen bazı rivâyetlere mütekaddimûn Şiî ulemanın yaklaşımı ortaya konmaya çalışılacaktır.
EYÜP SABRİ PAŞA’NIN TERCEMETÜ’Ş-ŞEMÂİL’İ
(Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches], 2021-08) Özil, Sibel
Eyüp Sabri Paşa (ö. 1890) tarafından kaleme alınmış Tercemetü’ş-Şemâil adlı eserin tanıtım ve inceleme yazısıdır. 1882 yılında İstanbul’da basılan tercümede, Hz. Peygamber’in şemâili hakkında haber veren hadîs-i şerîfler 56 bâb altında okuyucuya sunulmuştur.
Fahreddin er-Râzî'de Lafzî Delillerin Kesinlik Sınırı ve Bilgi Değeri
(Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2020-01) Çakmak, Selma
Fahreddin er-Râzî’nin sistematik biçimde tartışılmasında öncü olduğu ve bir ilke olarak ortaya koyduğu lafzî delillerin kesinlik taşımadığı iddiası İslâm düşünce tarihinde ilgi görmüştür. Onun hakikat bilgisini elde etmede bir esas olarak benimsediği bu ilkeyi, fıkıh usûlü, tefsir ve kelâma dair eserlerinde de sıklıkla vurgulaması dilin kesinliği meselesini metodolojik bir düzlemde ele aldığını göstermektedir. Bir metot olarak dilin kesinlikten uzak olduğu iddası vahyin de güvenilirliğini sorgulamaya kapı araladığı için etkin bir İslâm âlimi olan Râzî’nin bu ilkesini doğru bir şekilde anlamak ve analiz etmek büyük önem arz etmektedir. Râzî’nin ilim camiasında yankı uyandıran ve tartışılan dilin kesinliği meselesini hangi amaçlarla dile getirdiğinin ve ne söylemek istediğinin analiz edilmesi gerekmektedir. Bunun için de iddaının içeriği ve arka planı haricinde Râzî’nin kesinlik anlayışını irdelemek bu çalışmanın öncelikli amaçlarından biridir.
Genel Hatlarıyla Osmanlı Kıraat Âlimleri ( Eğitim - Öğretim, Meslek ve Telifleri Bağlamında)
(sonçağ akademi, 2021) Gökdemir, Ahmet; Gökdemir, Ahmet
Genel Hatlarıyla Osmanlı Kıraat İlmi Eserleri
(2021) Gökdemir, Ahmet
Hadislerde Görülen İhtilâfın Muhtelifü’l-Hadîs İlmi Çerçevesinde Giderilmesi: Seferde Oruç Meselesi Örneği
(Hadis Tetkikleri Dergisi, 2016) Yamanus, Ayşe Nur
Hanefi Mezhebinde Delil-Hüküm İlişkisi Bağlamında Tenzihen-Tahrimen Mekruh Ayrımı
(Marife Dergisi, 2018) Çakmak, Selma
The notion makrooh, considered as part of the provisions of responsibility, appears to be an important phenomenon because of its close relation to the notion haraam and its historical use in a way to refer to different meanings and connotations during the process of its evolution. The notion makrooh, used in the earlier scholarly works in an effort to make reference to the haraam and to imply that it is not proper to commit actions which may potentially fall into the category of haraam, was in later periods incorporated in the scope of provisions of responsibility in connection with the systematization of the notion huqm; subsequent to this process of incorporation, the notion makrooh was defined by the majority of the Islamic scholars as something whose commission does not render thawab and whose avoidance does not entail ithm. Unlike this general view, the Hanafi sect has classified the notion of makrooh as tenzîhen and tahrîmen in a way to become consistent with the distinction between farida and wajeeb. Therefore it’s regarded necessary to analyze the notion makrooh in Hanafî sect. Even though this distinction is evidently noticeable in the usul and furu’ works by the scholars of later period, the study finds that the distinction has been systemized in accordance with the general characteristics of the sect and depending on the relation between huqm and evidence, is related that is related to the Hanafi sect’s evidence approach. From this point of view, it could be said that in Hanafi sect, the makrooh tenzihi corresponds to mandoob whereas makrooh tahrimi to wajeeb or the sunnah considered as strong as wajeeb. However, in the tenzîhen- tahrîmen makrooh distinction made with reference to the Qat’i-Zanni evidence, detection of what constitutes the Zanni and the Qat’i is particularly important for the sake of proper inferences on the final provision. For this reason, in the assessment of the distinction between makrooh tahrîmen and makrooh tenzîhen, it is necessary to consider the evidence, support base for the final provision, it is also necessary to take account of the explanations and justifications in Hanafi fiqh literature regarding the issue that the judgment is related to.
Herkes Evine Dönerken Türk Edebiyatında Arap Coğrafyası
(Pınar Yayınları, 2021) Beyaz, Yasin
HİCRÎ İKİNCİ ASIR EBÜ’L-AMYATAR ALİ B. ABDULLAH İSYANININ HADİS KAYNAKLARINA YANSIMALARI
(Hicrî 2. Asırda İslami İlimler Kitabı, 2021) Oktan, Yusuf
Hz. Peygamber’in (s.a.s.) vefatından sonra vuku bulan siyasî karışıklıkların İslam tarihinin ilk yıllarında muhtelif savaşlara sebep olduğu görülmektedir. Müslümanların birbiriyle savaşması toplumda fırkalaşma, dolayısıyla mezhepleşme sürecini hızlandırmıştır. Savaş, isyan ve toplumsal sorunların arttığı bu dönemde insanların kurtarıcı temennisiyle mehdî ve hilafet içerikli rivâyetlere yöneldikleri zikredilmektedir. Kurtarıcının Hz. Peygamber’in neslinden beklenmesi, Ali oğullarına teveccühü artırmıştır. Ancak isyan eden Hz. Ali soyundan birçok kişi taraftarlarıyla birlikte öldürülmüştür. Mezkur dönemde toplumda beklenen kurtarıcı inancı önemli anlamda karşılık bulduğundan, bu iddia, muhtelif siyasi emeller sebebiyle istismar edilmiş, kurtarıcı mehdîye paralel beklenen Süfyanî söylemi gelişmiştir. Emevî Devleti’nin 3. Halifesi Muaviye b. Yezîd’in (ö. 64/684) veliahtsız ölümü sonrasında ortaya atılan ve Ali oğullarından beklenen mehdîye paralel beklenen Süfyanî söylemi, sonraki süreçte Süfyan Oğulları’ndan birçok kişinin yönetime karşı isyan etmelerine sebep olmuştur. Toplumda da teveccüh bulan bu isyanlardan öne çıkanı, hicrî 2. asırda yaşamış Ebü’l-Amaytar Ali b. Abdullah isyanıdır. Ebü’l-Amaytar’ı diğer Süfyanî merkezli isyanlardan ayıran en önemli husus ise kendinde hem Ali hem de Süfyan oğullarının soyunun birleşmiş olmasıdır. Toplumda hem ilmi hem de siyasi yönden saygınlığı bulunan Ebü’l-Amaytar’ın nesebiyle gurur duyduğu ve bunu sık sık dile getirdiği zikredilmiştir. Bu durum ise ona yönelik teveccühü artırmıştır. Akrabalarının da kendisinden beklentisi olduğu ve bazı rivâyetlerin ona işaret ettiği yönündeki söylemler, onun hicrî 195’de yönetime karşı isyan etmesine sebep olmuştur. İsyan ettiğinde Dımaşk sokaklarında Allah’ın Mehdîsi’ne biat edilmesi yönünde çağrılarda bulunulmuştur. Yezid b. Hişam’ın ordusunu yenen Ebü’l-Amaytar, Dımaşk valisi Süleyman b. Ebû Cafer’i şehirden kovmuş ve şehri ele geçirmiştir. Bazı destekçilerinin Abbasi halifesine biat etmesi üzerine Mize’ye kaçan Ebü’l-Amaytar, burada öldürülmüştür. Ebü’l-Amaytar ismini çalışmamızın konusu haline getiren birçok rivâyet bulunmaktadır. İsyanı öncesi “Şayet 195/810 senesinden bir gün kalsa dahi o gün Süfyânî zuhûr edecektir” şeklinde toplumda dolaşan rivâyetler onun hakkında vârid olduğu iddia edilmiştir. Böylece isyanına beklenen kurtarıcı Süfyanî olduğu iddiasıyla birçok destekçi toplamıştır. Ebü’l-Amaytar’ı daha da önemli hale getiren ise hayatından kesitlerin sonraki Sünnî ve Şiî hadis külliyatına giren Süfyânî rivâyetleriyle olan benzerliğidir. Süleym b. Kays’ın (ö. 76/695) Fiten’i ve Hâkim’in (ö. 405/1014) Müstedrek’i başta olmak üzere Sünnî kaynaklarda Ebü’l-Amaytar’ın hayatına benzerliğiyle dikkat çeken merfûʻ rivâyetler bulunmaktadır. Sonraki süreçte ise daha başkaca rivâyetler Şiî kaynaklarda Mehdî’nin savaşacağı düşman addedilen Süfyânî’ye dönüştürülmüştür. Buna göre makale, Süfyânî rivâyetinin ortaya çıkış süreci ve bu durumun Ebü’l-Amaytar’ın hayatıyla bağlantısını açıklamayı hedeflemektedir. Mezkûr ismin yaşamından izlerin Sünnî ve Şiî rivâyetlere ahirzamanda ortaya çıkacak Süfyânî nitelemesiyle yansıması da çalışmanın başlıca konuları arasında olacaktır.

Browse

Browsing İslami İlimler Fakültesi by Title

Results Per Page

Sort Options